Półki z pieczywem w sklepach i piekarniach zazwyczaj uginają się od różnego rodzaju towarów. Klienci szczególnie chętnie sięgają po chleb pełnoziarnisty oraz wieloziarnisty. Oba produkty bywają często ze sobą mylone. Mało który konsument zdaje sobie bowiem sprawę z zasadniczych różnic między wspomnianymi wyrobami piekarniczymi. Co zatem należy rozumieć pod pojęciami chleb wieloziarnisty oraz pełnoziarnisty? Jakie są zalety obu wypieków i ich wartość odżywcza?
Czym jest i z jakich składników składa się chleb pełnoziarnisty?
Mianem chleba pełnoziarnistego określamy produkt wypieczony z nieoczyszczonej mąki żytniej, pszennej, orkiszowej lub gryczanej. Taka mąka powstaje z przemiału całego ziarna wraz z bielmem, kiełkiem, a także wierzchnią okrywą, która zawiera stosunkowo dużą ilość witamin oraz błonnika. Oprócz odpowiednio dobranej mąki w procesie produkcyjnym wypieków pełnoziarnistych używa się również wody, soli, a także zakwasu bądź drożdży. Dopuszczalne jest także zastosowanie pewnych dodatków (np. siemienia lnianego, otrębów albo pestek dyni lub słonecznika). Mogą one znajdować się zarówno w środku produktu, jak i na jego skórce.
Pieczywo pełnoziarniste wyróżnia się zbitą oraz wilgotną, lepką strukturą. Do jego charakterystycznych cech zalicza się też na ogół ciemną barwę. Takie pieczywo dostępne jest nie tylko w formie chleba, ale także bułek i bagietek. Najwyższą jakością odznaczają się artykuły sprzedawane w całości, najlepiej bez opakowania. Tego rodzaju wypieki – jeśli są prawidłowo przechowywane – nigdy nie pleśnieją. Po upływie około tygodnia od zakupu mogą natomiast sczerstwieć.
Zalety pieczywa pełnoziarnistego
Pieczywo pełnoziarniste to produkt, który odznacza się wieloma zaletami. Do najważniejszych z nich zalicza się wspomniana już tutaj wysoka zawartość błonnika, witamin oraz składników mineralnych. Oprócz tego do walorów chleba upieczonego z mąki pełnoziarnistej należą:
- dobroczynne oddziaływanie na przewód pokarmowy – zwiększone spożycie pełnoziarnistych wypieków wpływa korzystnie na regulację perystaltyki jelit, minimalizując ryzyko powstawania zaparć;
- niski indeks glikemiczny – po pełnoziarniste produkty powinny sięgać osoby cierpiące na cukrzycę oraz insulinooporność; spożywanie tych artykułów zaleca się też osobom walczącym z nadprogramowymi kilogramami;
- wzbudzanie uczucia sytości po posiłku – większość osób po spożyciu stosunkowo niewielkiej ilości chleba pełnoziarnistego czuje się najedzona, zmniejszenie apetytu sprzyja natomiast odchudzaniu oraz utrzymaniu prawidłowej wagi.
Pieczywo pełnoziarniste jest doskonałym wyborem dla osób dbających o zdrową dietę. Stanowi ono bowiem doskonałe źródło różnego rodzaju składników odżywczych. Jednym z najważniejszych jest błonnik, który odgrywa istotną rolę w pracy układu pokarmowego. Wspomaga on bowiem procesy trawienia. Odpowiada także za regulację poziomu cukru we krwi.
Chleb pełnoziarnisty zawiera także szereg cennych witamin (głównie z grupy B) oraz minerałów (np. magnez, żelazo, selen). Witaminy z grupy B mają ogromne znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego. Wspierają także procesy metaboliczne. Z kolei magnez to składnik odpowiadający za stan zdrowia kości i regulację ciśnienia krwi, a żelazo usprawnia proces transportowania tlenu w organizmie. Natomiast regularne dostarczanie organizmowi odpowiedniej dawki selenu zawartego w wypiekach pełnoziarnistych sprzyja wzmocnieniu układu immunologicznego.
Chleb wieloziarnisty – czym jest i z jakich składników się go piecze?
Chlebem wieloziarnistym bądź wielozbożowym zwykle nazywamy wyrób upieczony z kilku rodzajów mąki (wśród nich może też być mąka pełnoziarnista, ale nie jest to regułą). Jest to pieczywo mieszane pszenno-żytnie wypiekane na naturalnym zakwasie żytnim. Wśród głównych składników takiego wypieku wymienia się także drożdże, sól, jak również ziarna słonecznika i siemienia lnianego. Chleb wieloziarnisty jest źródłem błonnika pokarmowego.
Zalety chleba wieloziarnisty
Większość dietetyków uważa, że spożywanie pieczywa wielozbożowego przynosi różne korzyści ludzkiemu organizmowi. Wspomniane produkty odznaczają się rozmaitymi zaletami. Wśród nich warto wymienić:
- walory smakowe – wiele osób uważa, że chleb wieloziarnisty jest bardzo smaczny, dlatego właśnie decydują się na jego wybór;
- łatwą dostępność – wielozbożowe artykuły można bez większego problemu nabyć niemal w każdym sklepie spożywczym czy supermarkecie;
- dużą ilość błonnika w porównaniu do typowego białego chleba bez dodatku jakichkolwiek ziaren;
- dużą różnorodność – w sklepach są dostępne rozmaite wersje chleba wieloziarnistego, różniące się między sobą m.in. rodzajem zastosowanych ziaren (skład niektórych chlebów wzbogacony jest np. nasionami dyni, płatkami owsianymi, płatkami pszennymi orkiszowymi albo nasionami babki płesznik) – dzięki temu każdy konsument może zaopatrzyć się w produkt idealnie odpowiadający jego potrzebom.
Chleb wieloziarnisty, podobnie jak jego pełnoziarnisty odpowiednik, dostarcza organizmowi różnych niezbędnych składników odżywczych. W składzie tego wypieku można znaleźć błonnik, białko oraz sól. Bogactwo węglowodanów sprawia, że chleb wieloziarnisty stanowi dla ludzkiego organizmu doskonałe źródło energii na każdy dzień. Niektóre tego typu produkty mają niski indeks glikemiczny. Dzięki temu mogą być z powodzeniem spożywane przez osoby cierpiące na cukrzycę i insulinooporność.
Jaki chleb wybrać - wieloziarnisty czy pełnoziarnisty?
Na rynku są dostępne różne rodzaje pieczywa wieloziarnistego. Produkt ten może występować pod różnymi nazwami (np. chleb z ziarnami, chleb ze słonecznikiem, chleb pełen ziaren itp.). Warto mieć świadomość, że wszystkie te nazwy wskazują na wysokiej jakości wyroby, które warto włączyć do swojej codziennej diety zarówno z uwagi na walory smakowe, jak i odżywcze.
Na jakie chleby wieloziarniste warto zwrócić uwagę? Wszystko zależy od indywidualnych preferencji i oczekiwań danej osoby. Dla większości konsumentów świetnym rozwiązaniem jest zakup np. następujących wypieków:
- chleb pełen ziaren – pieczywo mieszane pszenno-żytnie wyrabiane na naturalnym zakwasie żytnim; zawiera w swoim składzie starannie selekcjonowane ziarna siemienia lnianego, pszenicy, słonecznika oraz płatków żytnich i owsianych; skórka chleba udekorowana jest siemieniem lnianym, płatkami owsianymi oraz słonecznikiem;
- chleb IG – pszenne pieczywo odznaczające się gruboziarnistą strukturą; zawiera mieszankę ziaren dyni, słonecznika i siemienia lnianego, a także płatków owsianych i pszennych; ma niski indeks glikemiczny;
- chleb żytni 100% bogactwo ziaren – pełnowartościowe pieczywo żytnie powstałe na naturalnym zakwasie żytnim bez dodatku drożdży; w jego składzie znajduje się kompozycja starannie dobranych ziaren dyni słonecznika, a także babki płesznik i babki jajowatej; pieczywo odznacza się bogatą zawartością błonnika pokarmowego.
Regularne spożywanie pieczywa pełnoziarnistego i wieloziarnistego przynosi wiele korzyści ludzkiemu organizmowi. Warto o tym pamiętać przy komponowaniu swojego codziennego jadłospisu.